p05 Vokabeln
| Griechisch | Zusatz1/ Futur | Zusatz2/ Aorist | Zusatz3/ Perfekt | Deutsch | Fremdwort |
| ἀγορεύω √ ἀγορευ-// Ϝεπ- // Ϝερε-/ Ϝρη- | ἐρῶ ῥηθήσομαι | εἶπον ἐρρήθην | εἴρηκα εἴρημαι | öffentlich reden; sagen | |
| ἀδικέω τινά | ἀδικήσω ἀδικήσομαι (!) | ἠδίκησα ἠδικήθην | ἠδίκηκα ἠδίκημαι | jdm. unrecht tun; jdn. kränken | |
| αἱρέω √αἱρη-, αἱρε-, ἑλ- < √ (σ)ελ- | αἱρήσω αἱρεθήσομαι | εἷλον ᾑρέθην | ᾕρηκα ᾕρημαι | nehmen, ergreifen, fangen M sich nehmen, wählen | Häresie |
| τὸ αἴτιον, ου | s. αἴτιος, η, ον | Ursache | |||
| ἀκούω τί τινος im Perf: att.Redupl. | ἀκούσομαι ἀκουσθήσομαι | ἤκουσα ἠκούσθην | ἀκήκοα ἤκουσμαι | etw. von jdm. hören; auch τινός etw./ jmd. (an)hören | Akustik |
| ὁ ἀνήρ, ἀνδρός, ἀνδρί, ἄνδρα | ἄνδρες,, ἀνδρῶν, ἀνδράσι, ἄνδρας | Mann | androgyn | ||
| ἀνίσταμαι √ ἱστα-, στα-, στη- | ἀναστήσομαι | ἀνέστην (√Aor) | ἀνέστηκα stehen | aufstehen; als Redner auftreten | |
| ἀνοίγω/ ἀνοίγνυμι att. Reduplikation | ἀνοίξω ἀνοιχθήσομαι | ἀνέῳξα/ ἤνοιξα ἀνεῴχθην/ ἠνοίχθην | ἀνέῳχα ἀνέῳγμαι | öffnen, wieder aufschließen | |
| ἅπας, ἅπασα, ἅπαν | s. πᾶς | all, ganz | |||
| ἀποθνῄσκω < θνη-ισκ-ω √ θαν-, θν-, θνη- | ἀποθανοῦμαι | ἀπέθανον | τέθνηκα (τεθνάναι; τεθνεώς, ῶσα, ός) | sterben; Perf. gestorben = tot sein | |
| ἀπολείπω | ἀπολείψω ἀπολειφθήσομαι | ἀπέλιπον ἀπελείφθην | ἀπολέλοιφα ἀπολέλειμμαι | zurücklassen, verlassen; verlieren; M sich entgehen lassen | πολὺ ἀπολείπομαι mir entgeht viel |
| ἀποσβεννύω/ -νυμι | ἀποσβέσω ἀποσβεσθήσομαι | ἀπέσβεσα ἀπεσβέσθην | ./. ἀπέσβεσμαι | auslöschen | A-sbest |
| ἅπτω | ἅψω ἁφθήσομαι | ἥψα ἥφθην | ./. ἧμμαι | (an)heften, (an)knüpfen; M anfassen, berühren | haptisch; Synapse |
| ἄσμενος, η ον | erfreut, gern | ||||
| βασανίζω | βασανιῶ | ἐβασάνισα ἐβασανίσθην | βεβασάνικα βεβασάνισμαι | prüfen; verhören; foltern | |
| γείτων, ονος | s. γειτνιάω | benachbart; Nachbar | |||
| γελάω √γελα(σ)- | γελάσομαι γελασθήσομαι | ἐγέλασα ἐγελάσθην | γεγέλακα γεγέλασμαι | lachen | |
| διαγίγνομαι | διαγενήσομαι | διεγενόμην | διαγέγονα/ διαγεγένημαι | glücklich durchkommen, sich erhalten; vergehen | ὁ χρόνος διεγένετο die Zeit verging |
| διακονέω τινί | διακονήσω | ἐδιακόνησα usw. | s. διάκονος | jdm. dienen, aufwarten | Diakon |
| τὸ δωμάτιον, ου | Zimmer, Schlafzimmer | L domus | |||
| ἐγγύς m.Gen. | Komp. ἐγγυτέρω/ ἐγγύτερον | Superl. ἐγγυτάτω / ἐγγύτατα | Adv. | nahe, in der Nähe von | ὁ ἐγγύτατα der Nächste |
| ἐθέλω/ θέλω √ θελ-, θελη- | ἑθελήσω/ θελήσω | ἠθέλησα | ἠθέληκα | wollen | |
| ἕλκω √σέλκω | ἕλξω ἑλκυσθήσομαι | εἵλκυσα εἱλκύσθην | εἵλκυκα εἵλκυσμαι | ziehen, schleppen; heranziehen | |
| ένάπτω, auch M | ἐνάψω ἐναφθήσομαι | ἐνῆψα ἐνήφθην | ./. ἐνῆμμαι | anzünden | |
| ἐνθυμέομαι P | ἐνθυμηθήσομαι | ἐνεθυμήθην | ./. | erwägen, überlegen | |
| ἐνταῦθα | Adv. | hier, dort; jetzt, hierbei | |||
| ἐντυγχάνω τινί < τυ-ν-χ- αν-ω √ τευχ-/ τυχ-/ τυχ-η- | ἐντεύξομαι | ἐνέτυχον | ἐντετύχηκα | mit jemd. zusammentreffen; aufsuchen, besuchen | |
| ἔξειμι/ ἐξέρχομαι √ ἐρχ-// εἰ-/ ι-// ἐλ(ε)υθ-/ ἐλθ- | ἐξελεύσομαι Inf.Pr.: ἐξιέναι | ἐξῆλθον | ἐξελήλυθα att.Redupl | herausgehen; (das Haus) verlassen | |
| ἐξευρίσκω | ἐξευρήσω | ἐξηῦρον/ἐξεῦρον ἐξηυρέθην | ἐξηῦρηκα/ἐξεύρηκα ἐξηύρημαι | herausfinden | heuristisch |
| ἔξω | Adverb/Präp.m.Gen. | s. ἐκ/ ἐξ | (nach) außerhalb, draußen | ||
| ἐπιτήδειος, α, ον | ἐπιτήδειος καὶ φίλος ein guter Freund | geeignet, erforderlich; angehörig, befreundet; Subst.: Angehöriger, Freund | τὰ ἐπιτήδεια die Lebensmittel | ||
| ἔρομαι Μ, Impf | ἐρήσομαι | ἠρόμην | ./. | fragen | |
| ἐφέλκω √σέλκω | ἐφέλξω ἐφελκυσθήσομαι | ἐφείλκυσα ἐφειλκύσθην | ἐφείλκυκα ἐφείλκυσμαι | heranziehen; M an sich ziehen/ nehmen | |
| ἕως/ ἔστε/ μέχρι | Konjunktion uo | mit Ind./ Konj.+ἄν | bis; solange als | ||
| ἡγέομαι M | ἡγήσομαι | ἡγησάμην | ἥγημαι | führen; meinen, halten für | Hegemonie |
| ἡ ἡμέρα, ας | πρὸς ἡμέραν gegen Tag | Tag | Meridian | ||
| ἵσταμαι √ ἱστα-, στα-, στη- | στήσομαι | ἔστην - στῆναι - στάς, στᾶσα, στάν | ἔστηκα ich stehe; Pl: ἕσταμεν, ἕστατε, ἑστᾶσιν; Plqup: εἱστήκη, Pl ohne Akzent: ἕσταμεν, ἕστατε, ἕστασαν; Inf. ἑστάναι | sich hinstellen, treten | παρίσταταί τινι es kommt einem in den Sinn; es steht einem bevor |
| ἵστημι √ ἱστα-, στα-, στη- | στήσω σταθήσομαι | ἔστησα ἐστάθην | ./. ./. | stellen | |
| κλαίω/ κλάω < κλαϜ(Ø)ω | κλαύσομαι κλαυ(σ)θήσομαι | ἔκλαυσα ἐκλαύ(σ)θην | κέκλαυκα κέκλαυμαι | weinen, beweinen | |
| ἡ κλείς, κλειδός | s. κλείω/ κλῄω schließen | Schlüssel | |||
| μεθύω | ./. | ./. | ./. | betrunken sein, berauscht sein | |
| μεταξύ | oft mit Gen. | Adv. | dazwischen, inzwischen | ||
| νύκτωρ | Adv. | s. νύξ | nachts, in der Nacht | ||
| ὁ λύχνος, ου | Leuchte, Lampe, Fackel | ||||
| οἴχομαι M √ οἰχ-/ οἰχη- | οἰχήσομαι | [ᾠχησάμην] | ᾦχημαι/ ᾦχηκα | fortgehen; fort sein (oft mit dem Part. eines Verbs des Gehens) | ἐξελθὼν ᾤχετo er ging hinaus - ᾤχετo αῦτοὺς ἄγων er führte sie fort |
| ρε | Adv. | s. ὅμοιος gleich | ebenso, gleichermaßen | ||
| ὅμως | Adv | dennoch | |||
| ὀργίζομαι (τινί) Ρ | ὀργισθήσομαι | ὠργίσθην | ὤργισμαι | zornig werden (über etw.) | |
| οὐκέτι | Adv. | = οὐκ + ἔτι noch | nicht mehr | ||
| ἡ παιδίσκη, ης | s. παιδίον | Mädchen, junge Sklavin | |||
| παίζω <παιδ-Øω | παίσομαι παισθήσομαι | ἔπαισα ἐπαίσθην | πέπαικα πέπαισμαι | spielen, tanzen; im Scherz sagen, scherzen | |
| παρά m.Dat. | Präposition | in der Nähe, neben, bei | Parallele | ||
| πειράω (meist M) | πειράσω, πειράσομαι πειραθήσομαι | ἐπείρασα ἐπειράθην | πεπείρακα πεπείραμαι | versuchen; prüfen; in Versuchung führen | L experiri sp.: Pirat |
| ἡ πολυπραγμοσύνη | s. πολύς + πράττω | Umtriebigkeit; Neugier | |||
| ἡ πρεσβῦτις, ιδος | f. zu πρεσβύτης, ου | s. πρεσβύτερος älter | Alte, Greisen; alt | Presbyter > Priester | |
| πρόσειμι/ προσέρχομαι √ εἰ-/ ι-// ἐλ(ε)υθ-/ ἐλθ-, im Perf. att.Redupl | προσελεύσομαι | προσῆλθον | προσελήλυθα | hinzugehen, herankommen; . | πρόσειμι αὐτῷ ich trete an ihn heran (d.i. ich spreche ihn an) |
| προσποιέομαι | προσποιήσομαι | προσεποιησάμην | προσπεποίημαι | sich etw. zusätzlich verschaffen; sich stellen als ob | προσποιοῦμαι παίζειν ich tue so, als scherze ich |
| προστίθημι √ τιθη-, τιθε-/ θη-, θε- | προσθήσω προστεθήσομαι | προσέθηκα προσετέθην | προστέθηκα προσκεῖμαι | hinzu-, davorsetzen, -stellen, -legen | θύραν προστίθημι ich verschließe die Tür |
| τὸ πρόσωπον | s. ὄψις, ὄψομαι | Gesicht | |||
| (τὸ) πρότερον | Akk.n. als Adv. | s. πρότερος früherer | vorher | ||
| πυνθάνομαι (τι) < πυ-ν-θ-αν-ω √ πευθ- / πυθ- | πεύσομαι | ἐπυθόμην | πέπυσμαι | sich erkundigen nach etw.; etw. erfahren | |
| σιωπάω | σιωπήσω usw. | schweigen | |||
| ἡ σιωπή, ῆς | Stillschweigen, Stille | σιωπῇ in Stille, schweigend | |||
| τίθημι √ τιθη-, τιθε-/ θη-, θε- | θήσω τεθήσομαι | ἔθηκα ἐτέθην | τέθηκα κεῖμαι | setzen, stellen, legen; Μ absetzen | τίθεμαι τὰ ὅπλα die Waffen absetzen |
| τυγχάνω τινός < τυ-ν-χ- αν-ω √ τευχ-/ τυχ-/ τυχ-η- | τεύξομαι | ἔτυχον | τετύχηκα | etw. treffen, erreichen; Glück haben, das Glück beim Schopfe fassen, zupacken; | ὁ τύχων der erste beste; τυγχάνει ἥκων er kommt gerade/ zufällig |
| ὑποπέμπω τινά | ὑποπέμψω ὑποπεμφθήσομαι | ὑπέπεμψα ὑπεπέμφθην | ὑποπέπομφα ὑποπέπεμμαι | heimlich schicken; jdn. anstellen | |
| ὑποπτεύω | ὑποπτεύσω usw. | = von unten ansehen | argwöhnen, vermuten | ||
| (τὸ) ὕστερον | Akk.n. als Adv. | s. ὕστερος späterer | πολλῷ ὑστερον um vieles später, viel später | später | |
| φάσκω < φα-σκ-ω | nur Präsensstamm | s. φημί | sagen, behaupten | ||
| φημί, Impf. ἔφην, ἔφησθα, ἔφη, ἔφαμεν... √ φη-/ φα- | φήσω | ἔφησα | ./. | sage, behaupte . | |
| φημί, φής/φῄς, φησί, φαμέν, φατέ, φασί(ν) / φάσκω < φά-σκ-ω √ φη-/ φα-; enklitisch | Impf. ἔφην, ἔφησθα, ἔφη, ἔφαμεν, ἔφατε, ἔφασαν | inf. φάναι | (φάσκων, ουσα. ον) | sage, behaupte . | Aphasie (Sprachverlust) |
| φοιτάω | φοιτήσω usw. | mit πρός/παρά τινα | (wiederholt) gehen, kommen zu jdm. | ||
| φυλάττω < φυλάκ-Øω | φυλάξω φυλαχθήσομαι/ φυλάξομαι | ἐφύλαξα ἐφυλάχθην | πεφύλαχα πεφύλαγμαι | bewachen; τι fernhalten von | Prophylaxe |
| ψιμυθιόω | ψιμυθιώσω usw. | s. ψίμυθος Bleiweiß | schminken | ||
| ψοφέω | ψοφήσω usw. | s. ψόφος Lärm | lärmen, knarren | ἡ θύρα ψοφεῖ die Tür knarrt |
