(Beispiele aus Xen.Hell.1.7)

Hilfsübersetzung oft mit "für, mit"

1. Dativobjekt (Zuwendung)
   1. Gesinnung ἔδοξε τοῖς στρατηγοῖς - ὅτῳ δοκοῦσιν ἀδικεῖν οἱ στρατηγοί
   2.  Äußerung τῷ δ᾽ Ἐτεονίκῳ ἐξήγγειλε τὰ περὶ τὴν ναυμαχίαν
   3. Tat  προυτέθη σφίσι λόγος κατὰ τὸν νόμον - προστάττειν τὴν ἀναίρεσιν ἀνδράσιν ἱκανοῖς -
                    ἂν ὑμεῖς γέ μοι πείθησθε
   4. Bewegung, Näherung  Ἐρασινίδῃ ἐπιβολὴν ἐπιβαλών - ἀπαντήσας τοῖς Ἀθηναίοις
   5.  Zusammentreffen οἱ συγγενεῖς σύνεισι σφίσιν αὐτοῖς - μηδενὶ διαλέγεσθαι
   6. Zugehörig (possessiv) (ἐμοί ἐστιν ἡ οἰκία)
   7. seelische Beteiligung
      1.  dat. ethicus (μή μοι θορυβεῖτε)
      2.  dat. auctoris (τοῦτό μοι ποιητέον ἐστίν)
      3.  dat. (in)commodi ἅ μοι δοκεῖ ἄριστα εἶναι ἁπάσῃ τῇ πόλει - αἰσχρὸν γάρ μοί ἐστιν
      4.  Dat. des Standpukts (αὕτη μοι ἡμαρτία ἐστίν)
2. Adverbialer Dativ
   1. dat. loci τῇ Μυτιλήνῃ ἐφορμεῖν
   2. dat. temporis  (Ἀπατούριοις)
   3. dat. causae  ἰδίᾳ ἁμαρτάνειν
   4. dat. instrumentalis ἑπτὰ καὶ τετταράκοντα ναυσὶ πλεῖν
   5. dat. comitativus ἀπώλοντο νῆες πέντε αὐτοῖς ἀνδράσιν
   6. dat. modi (Begleitumstand) σιωπῇ ἐκπλεῖν - ὅτῳ τρόπῳ οἱ ἄνδρες κρίνοιντο
   7. dat. discriminis beim Komparativ (τοσούτῳ μᾶλλον)
3. Präpositionen mit Dativ
   1. ἐν οἱ δ᾽ ἐν οἴκῳ - κατηγόρει ἐν δικαστηρίῳ - ἐν ταύτῃ τῇ ἑορτῇ
   2. πρός πρὸς δὲ τούτῳ εἵλοντο Ἀδείμαντον
   3.  σύν
   4.  ἐπί ἐφ᾽ ἑκάστῃ δὲ τῇ φυλῇ κήρυκα κηρύττειν - ἐπὶ τούτοις daraufhin
                    νόμος ὅς ἐστιν ἐπὶ τοῖς ἱεροσύλοις καὶ προδόταις